آيا در
قرآن,
مجید,
آياتی, است كه
اشاره,
مستقيم, به
امام, زمان(عج)
داشته,
باشد؟,
از نظر قرآن مجید ، در طول تاريخ زندگي بشر ، هيچگاه زمين از حجت خدا خالي نبوده و خداوند براي هر امتي فردي مناسب را برگزيده تا انسانها را در راه رسيدن به كمال مطلوب رهنمون باشند.
براي مشخص شدن پاسخ ، نياز به بيان مقدمهاي است . از دو دسته آيات قرآن ، ميتوان براي وجود حضرت ولي عصر (عج) و ظهور آن حضرت استفاده نمود: البته بايد دانست كه قرآن بصورت كلي سخن ميگويد و براي تشريح و تفسير آن بايد به سراغ آگاهان از حقايق قرآني ـ معصومين (علیهم السلام) ـ رفت كه «الراسخون في العلم» (سوره آل عمران: آیه 7) هستند. بعبارت ديگر ، وظيفه و مسئوليت روشنگري و بيان مقصود آيات قرآن به حجتهاي الهي واگذار شده است. (حديث ثقلين ، مستدرك حاكم: ج 3 ، ص 148، طبع داردالمعرفه، بيروت)
از دو دسته آيات قرآن ، ميتوان براي وجود حضرت ولي عصر (عج) و ظهور آن حضرت استفاده نمود:
۱ ـ آياتي كه ضرورت وجود حجت الهي را در زمين بيان ميكنند:
از نظر قرآن مجید ، در طول تاريخ زندگي بشر ، هيچگاه زمين از حجت خدا خالي نبوده و خداوند براي هر امتي فردي مناسب را برگزيده تا انسانها را در راه رسيدن به كمال مطلوب رهنمون باشند ؛ چنانكه خداوند سبحان فرمود: «إِنَّمَا أَنتَ مُنذِرٌ ۖ وَلِكُلِّ قَوْمٍ هَادٍ» (بدرستي كه تو بيم دهندهاي و براي هر جامعه راهنمايي هست. سوره رعد: آیهء 7)
پس همواره يك بيم دهنده و هدايتگر در جوامع انساني حضور دارد كه از جانب خدا برگزيده شده است. امام صادق (علیه السلام) در تفسير آيه ياد شده فرمود: «در هر زماني امامي از خاندان ما وجود دارد كه مردم را به آنچه رسول الله آورده (دين اسلام) هدايت ميكند». («و في كل زمان امام منا يهديهم الي ما جاء به رسول الله (ص) » (مجلسي ، بحارالانوار: ج 23 ، ص 5)
از مجموع اين آيه و روايت ، ضرورت وجود حجت الهي بعنوان هدايتگر در هر عصر ، بخوبي فهميده ميشود.
دليل ديگر بر ضرورت وجود امام معصوم در جامعه اين است كه قرآن مبين و مفسر لازم دارد و به جز امام معصوم كسي به تمام معاني و خصوصيات آيات قرآن از محكمات و متشابهات آگاه نيست. پس به حكم عقل قطعي پس از رسول ، امام معصوم لازم است. (بانوي اصفهاني ، سيده نصرت امين ، مخزن العرفان در تفسير قران: ج 3، ص 39، توضيح آيهء 44 از سورهء نحل)
امامان معصوم (ع) مايه آرامش و امنيت هستي و واسطهء فيض الهي هستند و نعمات و بركات خداوند متعال بواسطهء آنها و به يمن حضورشان به انسانها داده ميشود ، كه اگر لحظهاي بركت وجودشان نباشد ، زمين اهلش را فرو ميبرد. ( در بحارالانوار ، به مقولهء لزوم وجود هميشگي رهبر آسماني بر ميخوريم. (مجلسي ، بحارالانوار: ج 23 ، ص 56).
اما اينكه مصداق اين امام معصوم كيست و چه هويتي دارد ، روايات فراواني وارد شده كه بيان ميدارند اين فرد امام مهدي فرزند امام حسن عسكري (علیهما السلام) است و ... . ( ر.ك: صافي، لطف الله، منتخب الاثر ؛ طبرسي نوري ، ميرزا حسين ، النجم الثاقب ؛ مجلسي بحارالانوار)
۲ ـ آياتي كه بشارت به حكومت صالحان و مومنان بر روي زمين ميدهد:
بر اساس دهها آيه از قرآن مجید موضوع ظهور حضرت مهدي (عج) قابل استناد است. تمركز غالب اين آيات بر بشارت به بندگان صالح و مستضعف براي بازستادن حق خود و رسيدن به قدرت و ايجاد يك حكومت واحد جهاني مبتني بر حق و عدل و غلبهء اسلام بر تمامي مكاتب و اديان است. قرآن مجید از يك سو بيان ميكند اين بشارت در بعضي كتب آسماني ديگر هم آمده است: «و همانا در زبور بعد از ذكر (تورات) نوشتيم كه زمين را بندگان شايسته من به ارث خواهند برد». («وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ» ، سورهء انبياء ، آیه 150)
از سوي ديگر اين بشارت را به اراده خداوند استناد ميدهد: «و خواستيم بر مستضعفان روي زمين منت نهيم و آنان را پيشوايان و وارثان گردانيم»(سورهء قصص، آیه 5) اين آيات بشارت به ظهور ميدهند كه در تفسير آنها روايات زيادي وجود دارد.
در آيهاي ديگر خداوند حكومت و جانشيني مومنان و صالحان را بعنوان «وعدهء الهي» بر بندگان با ايمان خود بيان ميكند و امنيت و آرامش را مژده ميدهد: «خداوند به كساني از شما كه ايمان آورده و كارهاي شايسته كردهاند ، وعده داده است كه حتماً آنان را در اين زمين جانشين (خود) قرار دهد و آن ديني را كه بر ايشان پسنديده است ، بسودشان مستقر كند و بيمشان را به امنيت مبدل گرداند تا مرا عبادت كنند و ... ».(سورهء نور ، آیه 55)
روايات معصومان (علیهم السلام) اين آيه را بر حضرت حجت ، ولي عصر (عج) و اصحاب او منطبق نمودهاند. (رك: فرزي، محمدعلي، اميد سبز، ص 34)
آيات متعددي در شان امام مهدي (عج) هست كه امامان معصوم (ع) تفسير، تاويل و تطبيق اين آيات را بر وجود مقدس امام زمان (عج) و حكومت جهاني آن عدالتگستر بيان نمودهاند. در زمينه ظهور و قيام آن حضرت و جامعه آرمانى مهدوى ، مىتوان توصيفات و اشارات زير را از قرآن بدست آورد:
1. غلبه نهايى حقّ بر باطل و شكست جبهه كفر و فساد و نفاق(12) ؛
2. جانشينى و خلافت مستضعفان بر روى زمين و حاكميت صالحان و نيكان(13) ؛
3. گسترش و فراگيرى دين حقّ در برههاى خاص از زمان(14) ؛
4. از آن روز موعود ، تحت عناوين ايام اللّه(15)، وقت معلوم(16)، روز نصرت و پيروزى(17) و طلوع فجر و سلامتى(18) و... ياد شده است ؛
5. در آياتى از آن حضرت با نامهاى نعمت باطنى(19)، بقية اللّه(20)، كلمه باقيه(21)، اولى الامر(22) ؛ مهتدون(23) (مهدى) ؛ اقامه كننده نماز(24)، مضطرّ(25)، جنب اللَّه(26)، حزب اللَّه(27)، فجر(28)، «نهار اذا تجلى»(29) و... نام برده است.
6. خداوند، [با مهدى موعود]، نور خود را كامل مىكند(30) ؛
7. در آن عصر، زمين بعد از مرگش، زنده مىشود(31) ؛
8. او منصور از جانب خدا و انتقام گيرنده از دشمنان است(32) ؛
9. زمين، به نور پروردگار، روشن خواهد شد(33) ؛
10. در روز پيروزى، ايمان آوردن كافران، سودى به حالشان نخواهد داشت(34) ؛
11. هر چه در روى زمين است، تسليم و مطاع او خواهند شد(35) ؛
12. حضرت مهدى «يَهْدِي اللَّهُ لِنُورِهِ مَنْ يَشاءُ» است(36) ؛
13. او تأمين كننده امنيت و آرامش در روى زمين است(37).
براي توضيح بيشتر به چند آيه بطور خلاصه اشاره ميشود:
:خداوند در آيه 55 سوره نور مي فرمايد:
«وَعَدَاللهُ الَّذينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ عَمِلُوا الصّالحاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّنَّهُمْ في الاَرْضِ كَما اسْتَخْلَفَ الَّذينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ لَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دينَهُمُ الِّذي ارْتَضي لَهُمْ وَ لَيُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ اَمْناً يَعْبُدُونَني لا يُشْرِكُونَ بي شَيْئاً وَ مَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذلِكَ فَاٌولئِكَ هُمُ الْفاسِقُونَ»؛« [خداوند به كساني از شما كه ايمان آورده و اعمال صالح انجام دادهاند وعده داده كه آنها را به يقين خليفه روي زمين كند، آنگونه كه پيشينيان آنها را خلافت (روي زمين) بخشيد، و دين و آييني را كه براي آنها پسنديده است پا برجا و ريشه دار سازد ، و بيم و ترس آنها را به آرامش و امنّيت مبدّل كند، آنچنان ميشود كه تنها مرا ميپرستند ، و چيزي را شريك من نخواهند كرد، و كساني كه بعد از آن كافر شوند آنها فاسقند]» . در اين آيه با صراحت به مؤمنان صالح بشارت داده شده است كه سرانجام حكومت روي زمين را در دست خواهند گرفت ، و دين اسلام فراگير خواهد شد، و ناامني ها و وحشت ها به آرامش و امنّيت مبدّل ميگردد، شرك از سراسر جهان برچيده ميشود ، و بندگان خدا با آزادي به پرستش خداي يگانه ادامه ميدهند ، و نسبت به همگان اتمام حجت ميشود، به گونهاي كه اگر كسي بعد از آن بخواهد راه كفر را بپويد، مقصر و فاسق خواهد بود. (مخصوصاً در بخش آخر آيه دقت كنيد).
گرچه اين امور مهم كه مورد وعده الهي بوده است در عصر پيامبر اكرم (ص) و زمانهاي بعد از آن در مقياس نسبتاً وسيعي براي مسلمين جهان تحقق يافت و اسلام كه روزي در چنگال دشمنان چنان گرفتار بود كه مجال كمترين ظهور و بروزي به آن نميدادند ، و مسلمانان دائماً در ترس و وحشت به سر ميبردند، سرانجام نه فقط شبه جزيره عرب، بلكه بخشهاي عظيمي از جهان را فرا گرفت و دشمنان در تمام جبهه ها شكست خوردند؛ ولي با اين حال حكومت جهاني اسلام كه سراسر دنيا را فرا گيرد و شرك و بتپرستي را به كلي ريشه كن سازد، و امنيّت و آرامش و آزادي و توحيد خالص را همه جا گسترش دهد، هنوز تحقق نيافته است. پس بايد در انتظار تحقق آن بود. اين امر مطابق روايت متواتره در عصر قيام مهدي(ع) تحقق خواهد يافت، بنابراين يكي از مصاديق اين آيه در عصر پيامبر (ص) و اعصار مقارن آن حاصل شد و شكل وسيعترش در عصر قيام مهدي (ع) خواهد بود و اين دو با هم منافاتي ندارد، و اين وعدة در هر دو مرحله بايد تحقق يابد ( پيام قرآن ج 9، حضرت آيت الله مكارم شيرازي).
همچنين در قرآن ميفرمايد: «وَ لَقَدْ كَتَبْنا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّّّ الارْضَ يَرِثُها عِباديَ الصّالِحُونَ» كه مفاد ظاهر آن اين است كه: «و هر آينه ما در زبور بعد از ذكر نوشتيم كه البته بندگان صالح من وارث زمين ميگردند». اين آيه از بشارت حتمي الهي خبر ميدهد كه شايستگان و صلحاء، وارث زمين و صاحب آن ميشوند و چون در آيات قبل از اين آيه از زمين خاصي سخني به ميان نيامده است لذا الف و لام «الأرض»، الف و لام عهد نخواهد بود چون ظاهر اين است كه مراد تمام زمين است. بنابر اين، آيه خبر از روزگاري ميدهد كه زمين و ادارة آن در همة قارهها و همة مناطق و معادن آن در اختيار بندگان شايسته خدا در آيد، چنانكه در آيات ديگر نيز همين وعده را فرموده است. مانند آية: : «وَ نُريدَ أَنْ نَمُنَّ عَلَي الَّذينَ اسْتَضْفِوُا فِي الْأَرْضِ وَ َنْجَعَلَهُمْ أَئِمَّهً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثينَ؛قصص/5 و اراده كردهايم كه بر كساني كه در زمين ضعيف و ذليل نگه داشته شدهاند منت گذارده و آنان را پيشوايان و وارثان زمين گردانيم»و... .
منابع:
12) ر.ك : اسراء (17)، آيه 81.
13) قصص (28)، آيه 5، انبياء (21)، آيه 105.
14) توبه (9)، آيه 23.
15) ر.ك : جاثيه (45)، آيه 14، ابراهيم (14)، آيه 5.
16) ر.ك : حجر (15)، آيات 36-38.
17) عنكبوت (29)، آيه 10.
18) قدر (97)، آيه 50.
19) لقمان (31)، آيه 20.
20) هود (11)، آيه 86.
21) زخرف (43)، آيه 28.
22) نساء (4)، آيه 59.
23) بقره (2)، آيه 9.
24) حج (22)، آيه 41.
25) نمل (27)، آيه 62.
26) زمر (39)، آيه 56.
27) مجادله (58)، آيه 22.
28) فجر (89)، آيه 1.
29) ليل (92)، آيه 2.
30) صف (61)، آيه 8.
31) حديد (57)، آيه 17.
32) شورى (42)، آيه 41.
33) زمر (39)، آيه 69.
34) سجده (32)، آيه 29.
35) آل عمران (3)، آيه 8.
36) نور (24)، آيه 35.
37) همان، آيه 55.
38) انبياء (21)، آيه 105.
39) پرسشها و پاسخها، ص 185
سفیر انتظار - Safir Entezar...
ما را در سایت سفیر انتظار - Safir Entezar دنبال می کنید
برچسب : نویسنده : fsafir124 بازدید : 194 تاريخ : پنجشنبه 22 آذر 1397 ساعت: 22:29